İhtiyaçlarımız Söz Konusu Olduğunda Hepimiz Aynı Mıyız?

Zengin ile yoksul birinin aynı derecede mutlu olma olasılıkları olduğunu biliyor muydunuz?

Hepimizin yaşamak için bazı gereksinimleri var, su içmek, düzenli uyumak, aile sahibi olmak, arkadaş sahibi olmak ve başkalarının sana saygı duymasını istemek gibi…

Peki, bizi motive eden güçler neler olabilir? Amerikalı psikolog Abraham Maslow’a göre kişinin motivasyonu bazı ihtiyaçlarının karşılanmasından geliyor. Maslow, insan ihtiyaçlarını 5 seviyede önem sırasına  ve gerçekleştirme zorluklarına göre bir piramitte sınıflandırıyor. Bu sınıflandırma bize güdülerimizin evrensel olduğunu ve farklı şekillerde ifade edilecek olsalar da hepimizin aynı hedeflere ulaşmak istediğini gösteriyor. 

Bu teoriye göre, belli bir kategorideki gereksinimlerimizi karşılamadan bir sonraki aşamaya geçemiyoruz. Örneğin; karnımızı doyurmadan ve güvenliğimizi sağlamadan romantik bir ilişki yaşayamıyoruz ya da başka bir deyişle bir taraftan geçinme derdi ile uğraşırken bir taraftan da resim sergisine giderek entellektüel olma motivasyonumuz olmuyor. En temel gereksinimleri karşıladıktan sonra, sevgi ve şevkat arayışına girerek kendi potansiyelimizi gerçekleştirmenin peşinden koşuyoruz. 

1. Fizyolojik İhtiyaçlar

Motive olmamızın en temel özelliği fizyolojik ihtiyaçlarımızın karşılanmasından geçiyor. Aynı zamanda piramidin ilk adımını oluşturuyor. Yemek, giyinmek, üremek, uyumak v.b hepimizin bildiği gibi bireyin en temel gereksinimleri. Bu ihtiyaçların karşılanmasındaki tatminkarlık o kişi için motivasyon yaratacaktır. Günümüzde, fizyolojik ihtiyaçlar herkes için eşit ölçüde karşılanamıyor. 

2. Güvenlik İhtiyacı

Güvenlik ihtiyaçları, her birimizin fiziksel ve ahlaki olarak korunma arzusundan kaynaklanır. Ev sahibi olmak, gelir kaynağımızın olması, fiziksel, psikolojik ve duygusal güvenliğimizin olması ve en önemlisi sağlık güvenliğimizin olması bu gereksinimlerimizin arasında yer alıyor.  Ancak bu durum, motivasyonumuzun yüksek olmasının ve mutlu olmamızın yolunun sıkıcı bir hayattan geçmesi gerektiğini göstermiyor. 

Bu piramitte bahsedilen güvenlik ihtiyacımız farklı şekillerde ifade edilebilir.

Örneğin, Savaşın, terörizmin yaşandığı bir yerde fiziksel güvenliğimiz için elbette ki endişe duyarız, aynı şekilde borcumuz olduğunu varsayalım; hayatımızın merkezi bir anda para sorunumuz haline gelebiliyor.

Arkadaşlarımızı, sosyal çevremizi kaybetmekten de korkuyor olabiliriz. 

Bu demek değildir ki, en zengin insanlar, kendilerini en güvende hissedenlerdir, onların da mutlaka kaybedecekleri farklı şeyleri var. 

3. Ait Olma Ve Sevme İhtiyacı

Maslow Piramidinin bu aşamasında genel olarak sevgiden, sevdiklerimizden, arkadaşlarımızdan, ailemizden, kısacası etrafımızdakilerle olan tüm olumlu ve şefkatli sosyal ilişkilerden bahsediyoruz. Bir çevreye, bir topluluğa, bir aileye veya bir arkadaş grubuna ait olmak, toplumdaki yerinizi bulmak için çok önemlidir. Ama mutlu olmak için bir çift olarak yaşamak da şart değil. Sevme ve sevilme ihtiyacını farklı şekillerde de karşılayabiliriz. 

4. Saygınlık İhtiyacı

Sosyal hayatımız bizi tatmin ettiğinde bir sonraki aşama olan saygınlık ihtiyacına geçiyoruz. İster ideallerimiz, başarılarımız ya da bizim için önemli olan herhangi bir şey olsun, hepimizin mutlaka değerli hissetmeye ihtiyacı vardır. Bu his bize güven veriyor ve daha iyi şeyler başarmamızı sağlıyor. 

Başkalarının bize duyduğu saygı, kendimize dair daha iyi bir imaja sahip olmamızda fayda sağlıyor.

5. Kendini Gerçekleştirme İhtiyacı

Burası, piramidin en üst noktasında yer alan en öznel kategori. Kendini gerçekleştirmek, kendini idrak etmek, kişinin kendi varoluşunun efendisi olmak, seçtiği hayatı başkalarının tercihlerine maruz kalmadan yaşamak, Dünya üzerinde bir etki yaratmak istemek. 

Peki Biz Bu İhtiyaçların Neresindeyiz?

Maslow’un öne sürdüğü gibi, günlük hayatımızda bir ihtiyacın karşılanmadan bir diğerine geçilmemesi kadar net bir yapılandırma yok. Bu sınıflandırmanın sırasının değiştiğini ya da aynı anda iç içe geçtiğini günlük yaşantımızda deneyimleyebiliyoruz. Örneğin, güvensiz bir ortamdayken, sevildiğimizi veya değerli olduğumuzu hissetmek imkansız değildir ama bir taraftan da enerjimiz güvenlik ihtiyacında olabilir. 

Aynı şekilde, güvenlik ihtiyacımızı tam anlamıyla karşılamadan birisini sevip aile kurmak isteyebiliriz.

En üst düzeyde mutluluk ve motivasyonu yakalayabilmek için yolumuzu tıkayan noktaları bulmamız açısından Maslow’un piramidi yol gösterici olabilir.

Kaynak: http://www.psychomedia.qc.ca