ZİHİN SAĞLIĞI

Şizoid Kişilik Bozukluğu Nedir?

Paylaş

Şizoid Kişilik Bozukluğu Nedir?

Şizoid kişilik bozukluğu, insanların sosyal aktivitelerden kaçındıkları ve sürekli olarak başkalarıyla etkileşimden uzak durdukları nadir bir durumdur. Ayrıca sınırlı bir duygusal ifade yelpazesine sahiptirler.

Şizoid kişilik bozukluğunuz varsa, yalnız biri veya başkalarını önemsemeyen biri olarak görülebilir ve yakın kişisel ilişkiler kurma arzusu veya becerisinden yoksun olabilirsiniz. Duygu gösterme eğiliminde olmadığınız için, başkalarını ya da etrafınızda olup bitenleri umursamıyormuş gibi görünebilirsiniz.

Şizoid özneler, genellikle toplumun sınırlarında yaşayan kavramıyla karakterize edilir. Topluma karşı "Uyumsuz", "tuhaf", olarak görülürler. Sürekli izole yaşamak istemeleri başkalarının şikayet etmesine ve sürekli kendileriyle temas kurmak istemelerine yol açar. Ancak çoğu zaman bu girişimleri başarısız olur. 

Şizoid kişinin iç dünyası, bireyin dış görünüşünden önemli ölçüde farklı olabilir. Kuşkusuz bu insanlar genellikle çelişkiler karmaşası içindedir.  Akademisyen Akhtar’a göre (1987), Şizoid birey, "açıkça" bağımsız, kendi kendine yetebilen, dikkati dağılmış, ilgisiz, aseksüel iken, "gizlice" son derece hassas, duygusal açıdan muhtaç, çok dikkatli ve yaratıcıdırlar. Bu kutupluluk, benliğin entegre olmayan farklı temsillerinde bir bölünmeyi veya parçalanmayı yansıtır. Psikodinamik bir perspektiften bakıldığında, "şizoid", benliğin bu temel bölünmesini yansıtır.  Şizoid kişiler kim olduklarını kesin olarak bilmezler ve düşünceler, duygular, arzular ve dürtüler tarafından şiddetle çelişen duygulara maruz kalırlar. Bu kimlik sorunu, kişilerarası ilişkileri de sorunlu hale getirir. Aslında şizoid bireylerin en spesifik özelliği, belki de görünürde başkalarıyla ilişkisi olmamasıdır. Bu bireyler tecrit edilmiş olarak kalma kararlarını, annelerinden ihtiyaç duyduklarını elde edememelerinin, daha sonra hayatlarında karşılaştığı kişilerden de elde edemeyeceklerini düşünmeleri inancına dayandırıyor.

Şizoid Kişilik Bozukluğunun Sebepleri Nelerdir?

Kişilik, sizi benzersiz kılan düşünce, duygu ve davranışların birleşimidir. Dış dünyayı görme, anlama ve onlarla ilişki kurma biçiminiz ve kendinizi nasıl gördüğünüz budur. Kişilik, çocukluk döneminde kalıtsal eğilimler ve çevresel faktörlerin etkileşimi ile şekillenir.

Normal gelişimde çocuklar, sosyal ipuçlarını doğru bir şekilde yorumlamayı ve uygun şekilde yanıt vermeyi zamanla öğrenirler. Şizoid kişilik bozukluğunun gelişimine neyin neden olduğu bilinmemekle birlikte, özellikle erken çocukluk döneminde genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonu, bozukluğun gelişmesinde rol oynayabilir.

Şizoid Kavramı Nereden Geliyor?

Şizoid öznenin iç dünyasına dair anlayışımızın çoğu, İngiliz nesne ilişkileri kuramcılarının çalışmalarından gelir. Balint'e (1968) göre, bu hastalarda çocuklukta alınan anne bakımının önemli bir yetersizliğinin neden olduğu ilişki kurma yeteneğinde "temel bir kusur" vardır. Şizoid öznenin başkalarıyla ilişki kurmakta karşılaştığı zorlukların, bu dayanıklıksızdan kaynaklandığına inanıyordu. Fairbairn (1952) belki de şizoid konularını anlamamıza en büyük katkıyı sunan bilim insanıdır, başkalarıyla ilişkiye girme arzusu ile onların zarar verebileceği korkusu arasındaki bir çatışmaya karşı bir savunma olarak görülen şizoid geri çekilme ile ilgilendi. 

Şizoid Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

1. Yalnız kalmayı tercih ederler ve tek başına etkinlik yapmayı tercih ederler.

2.Yakın ilişkiler kurmak istemezler ve zevk almazlar.  

3.Cinsel ilişkiye ilgi duymazlar.

4.Duyguları ifade etmekte ve durumlara uygun şekilde tepki vermekte güçlük çeker

5.Çevresine kayıtsız, duygusal olarak soğuk görünürler.

6. Motivasyonları düşük, hedeflerden yoksun görünebilirler.

7.Başkalarının övgü veya eleştirel sözlerine tepki vermezler.

Şizoid kişilik bozukluğu, özelliklerine göre bir bakıma hafif bir bozukluk olarak kabul edilebilir. Şizotipal kişilik bozukluğu ve şizofreni gibi daha ciddi bozukluklardan ayırt edilmelidir. Bu bozuklukların her ikisi de şizoid kişilik bozukluğu gibi sosyal izolasyonla karakterize edilir, ancak aynı zamanda gerçeklikle temas kaybı da eşlik eder.

Şizoid Kişilik Bozukluğu Tedavi Yontemi Nasil Olmalidir?

Şizoid bireylerin geri çekilmesini tedavi etmeye çalışan terapistler, içselleştirme sürecinin yavaşlığından dolayı olağanüstü derecede sabirli olmalilardir. Sözlü olmayan iletişim de söz konusu olacagi icin sessizliğe karşı müsamahakâr bir tutum da benimsemelidirler.

Şizoid bireylere, bireysel psikoterapi türü destekleyici tedavi, grup psikoterapisi veya ikisinin bir kombinasyonu ile yardım edilebilir. Son olarak, şizoid deneklerin çoğu zaman destekleyici-ifade edici bir psikoterapiden daha fazlasına ihtiyaç duyduklarına dikkat edilmelidir. 

Dinamik psikoterapi grubu:

Grup psikoterapisinin temel amacı, insanlara sosyalleşmelerinde yardımcı olmaktır. Terapötik ortam grubu, yeni bağlar kurabileceğiniz uygun bir yerdir. Bireyler kabul edilmiş hissetmeye başladığında ve korkularının gerçekleşmediğini anladığında, hastalar birbirleriyle giderek daha rahat hale gelirler. 

Diyalektik Davranış Terapisi:

Bu yöntem, bireysel ve grup terapisinin modlarını uzlaştırır. Amacı, hastalara kendi kendine zarar verici davranışlarını azaltmak için yoğun duygusal durumlarını yönetmek için gerekli becerileri sağlamaktır.

Bilişsel Davranışçı Terapi:

Bu yapılandırılmış yaklaşım şimdiki ana dayanmaktadır. Amacı, hastayı başkalarıyla ilişkilerini, kendisini algılayışını ve dünya ile ilişkisini engelleyen düşünce kalıplarındaki çarpıklıkları belirlemede desteklemektir. Ek olarak, bu teknik yeni düşünce kalıplarının tanımlanmasına izin verir.

Terapinin başarısı büyük ölçüde gelen kişinin niyetine, terapiye odaklanmasına ve istekli olmasına bağlıdır.


 

0 Yorum

Yorum Yaz